Πατήστε εδώ για να κατεβάσετε το κείμενο σε pdf
Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης αποτελεί μια παθολογική κατάσταση που παρουσιάζεται κατά την κύηση, συνήθως στο 2ο και 3ο τρίμηνο. Αφορά στην υψηλή συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα της μητέρας και οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη και στην αδυναμία του οργανισμού να παράγει αρκετή ινσουλίνη για να αντισταθμίσει τις αυξημένες ανάγκες που προκύπτουν αυτή την περίοδο της ζωής. Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο γι’ αυτό είναι σημαντική η έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπισή του. Η σωστή διατροφή της μητέρας φαίνεται να διαδραματίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη αυτών των ανεπιθύμητων επιπλοκών.
Βασικοί Κανόνες Διατροφής
Πολλά μικρά γεύματα
Είναι σημαντικό να διατηρούνται σε σταθερό επίπεδο οι συγκεντρώσεις της γλυκόζης γι’ αυτό πρέπει να καταναλώνετε 5-6 γεύματα την ημέρα (3 κυρίως γεύματα και 2-3 μικρότερα γεύματα μεταξύ των κυρίων).
Ισορροπημένη πρόσληψη υδατανθράκων
Καταναλώστε υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, όπως:
- Λαχανικά
- Όσπρια
- Δημητριακά ολικής άλεσης
- Φρούτα όπως μήλο, αχλάδι με προσοχή
Γενικά πρέπει να μην καταναλώνετε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, αναψυκτικά, γλυκά και ζάχαρη.
Κατανάλωση πρωτεϊνών σε ικανοποιητική ποσότητα
Κάθε σας γεύμα είναι ωφέλιμο να περιέχει πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής όπως:
- Ψάρια και θαλασσινά (προσοχή στην υπερβολική κατανάλωση γιατί περιέχουν υδράργυρο)
- Άπαχο κρέας (κοτόπουλο, γαλοπούλα)
- Ξηροί καρποί
- Όσπρια
- Αυγά
- Γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά
Υγιή λίπη
Τα γεύματα σας να περιέχουν λιπαρά καλής ποιότητας:
- Ξηροί καρποί
- Ψάρια όπως σολομό και σαρδέλα
- Ελαιόλαδο
- Αβοκάντο
Επαρκής ενυδάτωση
Είναι σημαντικό να καταναλώνετε επαρκή ποσότητα νερού καθημερινά (8-10 ποτήρια), ενώ παράλληλα να διακόψετε τα ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη.
Συμβουλές για καλύτερη διαχείριση της γλυκόζης
- Οι υδατάνθρακες είναι καλό να συνοδεύονται με πρωτεΐνες ώστε να επιτυγχάνεται απελευθέρωση γλυκόζης χωρίς μεγάλες διακυμάνσεις (π.χ. γιαούρτι με ξηρούς καρπούς ή ψωμί ολικής άλεσης με τυρί).
- Προσπαθήστε να μην καταναλώνετε μεγάλης ποσότητας γεύματα, καθώς και τροφές που περιέχουν απλούς υδατάνθρακες.
- Καταναλώστε τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, που συνεισφέρουν στον σωστό έλεγχο του σακχάρου και στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
- Εφαρμόστε καθημερινά μια άσκηση ήπιας έντασης, όπως περπάτημα, αφού πρώτα συνεννοηθείτε μαζί μου για τυχόν ύπαρξη αντενδείξεων.
Παράδειγμα Ημερήσιων γευμάτων
Πρωινό: Ψωμί ολικής άλεσης συνδυασμένο με τυρί με χαμηλά λιπαρά και ξηρούς καρπούς
Δεκατιανό: Γιαούρτι με λίγους σπόρους chia και μούρα
Μεσημεριανό: Ψητό κοτόπουλο με καστανό ρύζι και σαλάτα
Απογευματινό: Ένα βραστό αυγό και αμύγδαλα
Βραδινό: Φακές με ψωμί ολικής άλεσης και λίγο ελαιόλαδο
Πριν τον ύπνο: Ένα ποτήρι γάλα με χαμηλά λιπαρά ή λίγα καρύδια
Η επιμονή στην τήρηση αυτών των απλών κανόνων διατροφής, μπορεί να σας βοηθήσει να προλάβετε πιθανές ανεπιθύμητες επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη κύησης σε σας και το μωρό σας.
Εβδομαδιαίο Πλάνο Διατροφής για Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης
Παραθέτω πιο κάτω ένα παράδειγμα εβδομαδιαίου προγράμματος διατροφής, το οποίο έχει διαμορφωθεί με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις διατροφικές απαιτήσεις των εγκύων με σακχαρώδη διαβήτη κύησης. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα διατροφής περιέχει τροφές που συνεισφέρουν στην σταθεροποίηση των επιπέδων της γλυκόζης του αίματος. Περιλαμβάνονται συγκεκριμένα τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και καλά λιπαρά.
Δευτέρα
- Πρωινό: Βρώμη με γάλα και λίγα αμύγδαλα
- Δεκατιανό: Γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά και λίγους ξηρούς καρπούς
- Μεσημεριανό: Ψητό κοτόπουλο με κινόα και σαλάτα λαχανικών με ελαιόλαδο
- Απογευματινό: Ρυζογκοφρέτες με αβοκάντο και cottage cheese
- Βραδινό: Ομελέτα με λαχανικά και σαλάτα με ελαιόλαδο
- Πριν τον ύπνο: Λίγα καρύδια και γιαούρτι
Τρίτη
- Πρωινό: Ψωμί ολικής άλεσης με ταχίνι και 1 βραστό αυγό
- Δεκατιανό: Μήλο με φυστικοβούτυρο (χωρίς ζάχαρη)
- Μεσημεριανό: Σολομός ψητός με λαχανικά στον ατμό και καστανό ρύζι
- Απογευματινό1 φέτα ψωμί ολικής με τυρί χαμηλών λιπαρών
- Βραδινό: Ρεβιθοσαλάτα με ελαιόλαδο, ντομάτα και αγγούρι
- Πριν τον ύπνο: 1 ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών
Τετάρτη
- Πρωινό: Αβοκάντο με αυγό ποσέ πάνω σε ψωμί ολικής
- Δεκατιανό: 1 αχλάδι και λίγες αμύγδαλα
- Μεσημεριανό: Φακές σαλάτα με ελαιόλαδο, ντομάτα και καστανό ρύζι
- Απογευματινό: Γιαούρτι με λίγα μούρα και λιναρόσπορο
- Βραδινό: Σούπα λαχανικών με τόφου ή κοτόπουλο
- Πριν τον ύπνο: 1 ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών
Πέμπτη
- Πρωινό: Ολικής άλεσης φρυγανιές με ανθότυρο και μέλι
- Δεκατιανό: 1 μικρό πορτοκάλι και λίγα καρύδια
- Μεσημεριανό: Μοσχάρι κοκκινιστό με πουρέ γλυκοπατάτας και πράσινη σαλάτα
- Απογευματινό: Cottage cheese με λίγους σπόρους chia
- Βραδινό: Ψάρι ψητό με βραστά λαχανικά
- Πριν τον ύπνο: 1 ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών
Παρασκευή
- Πρωινό: Smoothie με γιαούρτι, σπανάκι, μούρα και λιναρόσπορο
- Δεκατιανό: 1 βραστό αυγό και λίγοι ξηροί καρποί
- Μεσημεριανό: Γεμιστά με καστανό ρύζι και σαλάτα
- Απογευματινό: Cottage cheese με λίγα φιστίκια Αιγίνης
- Βραδινό: Ψητό κοτόπουλο με κινόα και μπρόκολο
- Πριν τον ύπνο: 1 μικρό μπολ γιαούρτι
Σάββατο
- Πρωινό: Scrambled eggs με σπανάκι και ψωμί ολικής
- Δεκατιανό: 1 μπάρα βρώμης χωρίς ζάχαρη
- Μεσημεριανό: Μπριάμ με φέτα και ψωμί ολικής
- Απογευματινό: 1 κουταλιά φυστικοβούτυρο με φέτες αγγουριού
- Βραδινό: Ψητά λαχανικά με φακές και αβοκάντο
- Πριν τον ύπνο: 1 ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών
Κυριακή
- Πρωινό: Γιαούρτι με βρώμη, μούρα και λιναρόσπορο
- Δεκατιανό: 1 χούφτα αμύγδαλα και 1 μήλο
- Μεσημεριανό: Κοτόπουλο στο φούρνο με πατάτες και πράσινη σαλάτα
- Απογευματινό: 1 μικρό κομμάτι μαύρης σοκολάτας (70%+) με καρύδια
- Βραδινό: Ομελέτα λαχανικών με σαλάτα
- Πριν τον ύπνο: 1 ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών
Συμπληρωματικές Συστάσεις
- Να πίνετε 8-10 ποτήρια νερό ημερησίως.
- Καταναλώστε τροφές που περιέχουν φυτικές ίνες για να διατηρείται σε σταθερές συγκεντρώσεις τα επίπεδα του σακχάρου.
- Κάθε γεύμα πρέπει να περιλαμβάνει πρωτεΐνες, με σκοπό να περιορίζονται οι διακυμάνσεις των επιπέδων της γλυκόζης
- Εντάξτε στο καθημερινό σας πρόγραμμα ήπια γυμναστική όπως το περπάτημα για περίπου 30 λεπτά (αφού πρώτα μιλήσετε μαζί μου και σας επιβεβαιώσω ότι δεν υπάρχουν κίνδυνοι).
Ακολουθώντας αυτά τα βήματα θα περιορίσετε τις διακυμάνσεις των συγκεντρώσεων του σακχάρου στο αίμα σας, θα έχετε μια διατροφή με ποικιλία τροφίμων και θα προσλαμβάνετε επαρκώς τα απαιτούμενα μακροθρεπτικά συστατικά , εξασφαλίζοντας έτσι μια διατροφή που θα συνεισφέρει στην πρόληψη των ανεπιθύμητων επιπλοκών που σχετίζονται με τον σακχαρώδη διαβήτη κύησης.
